صنعت آبزیپروری قم: گزارشی از وضعیت و چشمانداز
استان قم با دارا بودن ۳۲۵ واحد فعال در حوزه آبزیپروری، زمینه اشتغال مستقیم ۳۴۴ نفر را فراهم کرده است. با تمرکز بر جذب سرمایهگذاری بخش خصوصی، هدف توسعه و گسترش تولید محصولات این بخش در دستور کار قرار دارد. طبق آمار ارائه شده، رتبه تولید ماهیان سردابی و گرمابی قم در کشور به ترتیب ۲۶ و ۱۱ میباشد.
در سال ۱۴۰۲، استان قم بالغ بر ۲۵۰۰ تن انواع آبزیان پرورشی تولید کرده که شامل ۱۸۹ هزار تن ماهی گرمابی، ۸۷۲ تن ماهی سردابی، ۳۷۱ تن تیلاپیا و ۶۸ تن ماهی خاویاری میشود. روش پرورش ماهی در قم تلفیقی و هماهنگ با کشاورزی است. به این صورت که آب کشاورزی پیش از استفاده در مزارع، از استخرهای دو منظوره عبور میکند و بسته به کیفیت و کمیت آب، انواع ماهیان گرمابی، سردابی، خاویاری و زینتی در این استخرها پرورش مییابند.
با ایجاد تغییرات جزئی در استخرهای ذخیره آب کشاورزی، میتوان همزمان با ذخیره آب و مدیریت آبیاری، به پرورش ماهی نیز پرداخت. با توجه به محدودیت منابع آبی، استفاده از روشهای نوین آبزیپروری، مکانیزاسیون استخرها، سیستمهای تصفیه آب، مدیریت بهداشت، استفاده از اینورتر در چاههای کشاورزی و پرورش گونههای مناسب با اقلیم استان، برای افزایش تولید در اولویت قرار گرفته است.
بخش کشاورزی قم جایگاه ممتازی در کشور دارد؛ از جمله رتبه ششم در تولید گوشت ماهیان خاویاری، هفتم در تولید خاویار پرورشی، دهم در تولید ماهیان زینتی، سوم در تولید مرغ تخمگذار و تخم مرغ، و سوم در تولید توت. این بخش ۶ درصد از ارزش افزوده استان را تشکیل میدهد و ۵۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در آن مشغول به کار هستند. میزان متوسط تولید سالانه محصولات زراعی، باغی، دامی، شیلاتی و گلخانهای استان بیش از ۸۵۰ هزار تن است. لازم به ذکر است که بخش عمدهای از فعالان این حوزه را روستاییان تشکیل میدهند و کشاورزی حدود ۵۰ درصد اشتغال روستاییان استان را به خود اختصاص داده است.