مدیریت مصرف آب در قم: چالش‌ها و راهکارها
گزارشی از وضعیت مصرف آب در قم نشان می‌دهد که علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته برای کاهش مصرف، همچنان چالش‌های جدی در این زمینه وجود دارد. به گفته‌ی رضا انصاری، معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب استان قم، اقداماتی مانند تنظیم فشار شبکه‌ی آبرسانی و آگاهی‌بخشی عمومی، منجر به کاهش حدود ۲ درصدی مصرف آب در سال جاری نسبت به سال گذشته شده است. اما این میزان کاهش، برای تأمین پایدار آب شرب در استان کافی نیست و نیازمند تلاش‌های مضاعف است.
سیستم فرسوده آبرسانی قم، یکی از عوامل هدررفت قابل توجه آب است. اگرچه استان قم در امر اصلاح سیستم فرسوده و جلوگیری از هدر رفت آب در رتبه‌های برتر کشوری قرار دارد، اما همچنان نقاطی نیازمند تعمیر و بازسازی فوری هستند که در برنامه‌ی زمانی مشخصی در حال انجام است.
استفاده از آب شرب برای آبیاری فضای سبز شهری، از دیگر چالش‌های پیش روی استان است. در حال حاضر، شهرداری قم از پساب تصفیه‌خانه برای آبیاری فضای سبز کمربندی استفاده می‌کند، اما آبیاری فضای سبز داخل شهر با استفاده از آب چاه‌ها و آب شرب انجام می‌گیرد. تلاش‌هایی برای جایگزینی آب چاه‌های با کیفیت پایین‌تر به جای آب شرب در آبیاری فضای سبز در حال انجام است، اما همکاری بیشتر شهرداری و سازمان آب منطقه‌ای برای اجرای کامل این طرح ضروری است. همچنین، الگوی آبیاری فضای سبز شهری نیز نیاز به بازنگری اساسی دارد.
کاهش کاشت چمن در سطح شهر نیز از دیگر راهکارهای پیشنهادی برای صرفه‌جویی در مصرف آب است. اگرچه محدودیت‌هایی در این زمینه اعمال شده، اما جایگزینی چمن با سنگ‌های رنگی، که مورد تاکید قرار گرفته، هنوز به طور کامل اجرا نشده است.
کیفیت آب در مناطق مختلف قم نیز متفاوت است. به گفته انصاری، کیفیت آب در مناطقی مانند پردیسان و شهرک مهدیه که از منابع زیرزمینی بی‌بهره هستند، به دلیل استفاده مستقیم از آب سرشاخه‌های دز، بالاتر است. اما با ترکیب این آب با آب چاه‌ها در منطقه سالاریه، کیفیت آب در سایر مناطق تا حدودی یکسان می‌شود.
یکی از نگرانی‌های جدی، تأمین آب در روستاهای استان در فصول گرم سال است. اکثر روستاهای قم تک‌منبع بوده و به یک چاه وابسته هستند. قطعی برق می‌تواند باعث اختلال در آبرسانی به این روستاها شده و نارضایتی مردم را به دنبال داشته باشد. هرچند تمهیداتی مانند استفاده از دیزل ژنراتور پیش‌بینی شده، اما نصب پنل‌های خورشیدی به دلیل نیاز به فضای زیاد، در حال حاضر محدودیت دارد. با این وجود، شرکت آب و فاضلاب در برخی از تأسیسات خود از سلول‌های خورشیدی برای کلرزنی مخازن مناطق روستایی استفاده کرده است.
در پایان، انصاری بر لزوم همکاری مردم در صرفه‌جویی آب تأکید کرده و عدم توجه به این مسئله را موجب بروز مشکلات جدی در آینده دانسته است.
