وضعیت بحرانی تصادفات موتورسیکلت در قم: زنگ خطری برای مسئولان
شهر قم، با تراکم بالای موتورسیکلتها، به یکی از نقاط بحرانی کشور در زمینه تصادفات جادهای تبدیل شده است. بر اساس آمار رسمی، ۳۱۰ هزار موتورسیکلت به صورت قانونی ثبت شدهاند، اما تعداد موتورسیکلتهای در حال تردد به ۳۵۰ هزار دستگاه میرسد. این یعنی به ازای هر ۵ نفر، یک موتورسیکلت در شهر وجود دارد. رشد سالیانه ۳ درصدی تعداد موتورسیکلتهای شماره گذاری شده، نگرانیها را دوچندان میکند.
روزانه ۳۰ تا ۳۵ حادثه رانندگی با موتورسیکلت در قم رخ میدهد که منجر به مصدومیت ۳۵ تا ۴۰ نفر میشود. آمار فوتیها در ۷ ماهه اول سال جاری، اگرچه نسبت به سال گذشته کاهش یافته (از ۳۳ نفر به ۱۵ نفر)، اما همچنان هشدار دهنده است. ۳ نفر از این جانباختگان زیر ۱۸ سال بودند. علاوه بر این، ۲۵۸۰ نفر در این مدت مجروح شدند که ۱۰ درصد آنها دچار آسیبهای دائمی شدهاند. این مصدومان اغلب در گروه سنی ۱۴ تا ۲۴ سال قرار دارند.
نکتهی نگران کننده دیگر، بیمه نبودن ۹۰ درصد از موتورسواران است که در صورت وقوع حادثه، آنها را با مشکلات مالی و حقوقی عدیدهای روبرو میکند. اورژانس قم اعلام کرده است که ۵۰ درصد مصدومان تصادفات رانندگی در این شهر، راکبان موتورسیکلت هستند. همچنین، موتورسیکلتها در ۶۷ درصد از تصادفات شهری قم دخیل بودهاند.
علل این وضعیت اسفبار، به عوامل متعددی از جمله فقدان آموزشهای لازم برای راکبان، عدم توجه خانوادهها به استفادهی نوجوانان از موتورسیکلت، وجود نقاط حادثهخیز فراوان و رعایت نکردن قوانین راهنمایی و رانندگی بازمیگردد. پارک موتورسیکلت دانشآموزان در مقابل مدارس، به ویژه در مقاطع متوسطه و دبیرستان، نمونهای از این بیتوجهیهاست.
رئیس پلیس راهور استان قم، سرهنگ صدفی، وضعیت استان را در حوزه تصادفات منجر به فوت و جرح در حوزه موتورسیکلت نامناسب ارزیابی کرده و به آمار بالای تصادفات در سالهای گذشته اشاره میکند. وی همچنین از وجود ۷ هزار موتورسیکلت توقیف شدهی بلاصاحب خبر داد و بر ضرورت فرهنگسازی و آموزشهای ترافیکی تأکید کرد. به گفتهی وی، توقیف موتورسیکلتها در گذشته نتوانسته اثر قابل توجهی در کاهش تصادفات داشته باشد.
مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم، علیرضا خلیلی، نیز بر لزوم کاهش اقدامات غیرایمن، رفع نقص فنی موتورسیکلتها و خودداری از سوار شدن چند نفر بر روی یک موتورسیکلت تأکید کرد. وی از عدم تمایل به ایجاد پارکینگ در مقابل مدارس خبر داد و بر اهمیت آموزش و استفاده از دوچرخه به جای موتورسیکلت به ویژه در سنین پایین اشاره نمود.
رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی استان قم، عزت الله بهزادی نیا، نیز با اشاره به آمار بالای مصدومان موتورسیکلت در تصادفات (۵۰ درصد مصدومین ترافیکی)، بر نقش عدم استفاده از کلاه ایمنی و سایر تجهیزات ایمنی در شدت آسیبها تاکید کرد و از هزینههای سرسامآور درمان مصدومین تصادفات رانندگی سخن گفت.
کاهش تصادفات موتورسیکلت در قم، نیازمند یک رویکرد جامع شامل فرهنگسازی گسترده، آموزشهای هدفمند، ایجاد زیرساختهای مناسب و اعمال قوانین سختگیرانهتر است.