قم میزبان نخستین همایش ملی «فلسفه منطق فهم دین» همزمان با روز جهانی فلسفه شد
شهر مقدس قم، کانون دیرینه علوم دینی و اندیشه اسلامی، در آستانه رویدادی مهم و اثرگذار در سپهر معرفت‌شناختی دین قرار گرفت. نخستین همایش ملی «فلسفه منطق فهم دین»، با گردآوری اساتید و اندیشمندان برجسته، همزمان با گرامیداشت روز جهانی فلسفه، روز چهارشنبه ۲۸ آبان‌ماه ۱۴۰۴ در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم برگزار می‌شود. این همایش سرآغازی بر بحث‌های عمیق‌تر پیرامون مبانی و روش‌های اکتشاف و فهم آموزه‌های دینی خواهد بود و می‌کوشد تا رویکردهای نوینی را در این حوزه حساس مطرح سازد.
[Image Link: 
]
رویکردی نوین به «فلسفه منطق فهم دین» در قلب حوزه‌های علمیه
این رویداد ملی، که از ساعت ۱۸ تا ۲۱ چهارشنبه در محل پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم میزبان پژوهشگران و علاقه‌مندان خواهد بود، اهمیت ویژه‌ای در توسعه مبانی نظری فهم دین دارد. رمضان علی‌تبار، دبیر علمی همایش ملی «فلسفه منطق فهم دین»، با تأکید بر سنت دیرینه پژوهشگاه در برگزاری همایش‌های فلسفه‌های مضاف (مانند فلسفه معنویت، اخلاق، هنر، عرفان، کلام و فقه)، هدف از این نشست را گسترش دامنه تحقیقات و تعمیق نگاه به «فلسفه منطق فهم دین» برشمرد. فلسفه منطق فهم دین به دنبال ارائه چارچوب‌های نظری و روش‌شناختی برای درک صحیح و عمیق متون و تعالیم دینی است، به‌گونه‌ای که از برداشت‌های سطحی یا مغلوط جلوگیری کرده و راه را برای اجتهاد و تفکر اصیل باز کند. انتخاب روز جهانی فلسفه برای برگزاری این همایش، بر اهمیت جهانی این بحث و ارتباط آن با بنیان‌های فکری بشری تأکید دارد.
رسالت گروه «منطق فهم دین»: بازسازی میراث روش‌شناختی و تولید دانش بومی
گروه «منطق فهم دین» در پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی، رسالت خود را توسعه مبانی و منطق اکتشاف دین، تولید روش‌گان‌های تخصصی و تحلیل و نوسازی میراث روش‌شناختی تفهم دین تعریف کرده است. این گروه با انتشار آثار علمی ارزشمند، تاکنون گام‌های مؤثری در غنابخشی به جامعه علمی حوزه و دانشگاه برداشته است. فعالیت‌های این گروه در راستای ارائه راهکارهای علمی برای مواجهه با چالش‌های فهم دین در عصر کنونی است. حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عرب صالحی، رئیس پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی، نیز پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی را پیشتاز طرح مباحث تخصصی فلسفه‌های مضاف معرفی کرد و بر تداوم این رویکرد تأکید ورزید. فلسفه‌های مضاف، شاخه‌هایی از فلسفه هستند که به بررسی مبانی نظری و روش‌شناختی حوزه‌های خاصی از دانش (مانند علم، هنر یا دین) می‌پردازند.
از چالش‌های اندیشه وارداتی تا افق‌های نوین در «فلسفه منطق فهم دین»
یکی از محورهای مهم این همایش، نگاه نقادانه به اندیشه‌های فلسفی وارداتی از غرب است که در حوزه فهم دین نیز تأثیرگذار بوده‌اند. حجت‌الاسلام والمسلمین حمیدرضا شاکرین، مدیر گروه منطق فهم دین، با اشاره به ماهیت دو سویه این دستاوردها، بر ضرورت بررسی دقیق و علمی آن‌ها تأکید کرد. این رویکرد نشان می‌دهد که همایش «فلسفه منطق فهم دین» صرفاً به تکرار مباحث پیشین بسنده نکرده و قصد دارد با نگاهی تحلیلی و انتقادی، راه را برای تولید نظریات بومی و متناسب با اقتضائات جهان اسلام هموار سازد. این دیدگاه، بستر مناسبی برای گفتگوهای علمی و تبادل آرا میان صاحب‌نظران فراهم می‌آورد تا بتوان از نقاط قوت مباحث جهانی بهره برد و در عین حال، از آسیب‌های احتمالی آن جلوگیری کرد و به فهمی عمیق‌تر از متون دینی دست یافت.
حضور برجستگان علمی در تبیین ابعاد «فلسفه منطق فهم دین»
این همایش فرصتی مغتنم برای بهره‌مندی از افکار و دیدگاه‌های متفکران برجسته است. طبق اعلام دبیر علمی همایش، چهره‌های شاخصی از حوزه و دانشگاه به عنوان سخنرانان اصلی در این برنامه حضور خواهند داشت:
حضرات آیات و اساتید علی‌اکبر رشاد
محمدجواد فاضل لنکرانی
احمد واعظی
عبدالحمید واسطی
سخنرانی این بزرگان، به عمق و غنای مباحث پیرامون «فلسفه منطق فهم دین» خواهد افزود و می‌تواند الهام‌بخش پژوهش‌های آتی در این زمینه باشد و مسیر را برای توسعه نظری این حوزه حیاتی هموار سازد.
مطالب مرتبط
- سوگواره حدیث غربت در قم، جلوه‌ای هنری از سیره فاطمی را به نمایش می‌گذارد
- نخستین چت‌بات تفسیری جهان اسلام با حضور آیت‌الله مکارم شیرازی در قم رونمایی شد
- ده هزار مسجد در ایران: راهکار کلیدی حجت‌الاسلام قمی برای حل گره‌های اجتماعی
- شاعران برجسته، نوای شعر انتظار را در فضای معنوی مسجد جمکران طنین‌انداز کردند
فاطمه بخشایش، یکی از خبرنگاران پرتلاش و دغدغه‌مند در مجله خبری «کانون قم» است که با قلمی شیوا و مسئولانه، به پوشش اخبار و رویدادهای این شهر می‌پردازد. او با تعهد و دقت نظر، در تلاش است تا صدای مردم باشد و به انعکاس مشکلات و پیشرفت‌های جامعه کمک کند.