پنتاگون از طرح «گنبد طلایی» با چهار لایه دفاعی رونمایی کرد؛ پروژه‌ای ۱۷۵ میلیارد دلاری برای مقابله با تهدیدات موشکی
وزارت دفاع آمریکا از طرح گسترده‌ای تحت عنوان «گنبد طلایی» برای تقویت سیستم دفاع موشکی ایالات متحده خبر داده است؛ پروژه‌ای چندلایه با هدف مقابله با تهدیدات پیچیده و فزاینده موشکی که با الهام از گنبد آهنین رژیم صهیونیستی طراحی شده اما به‌مراتب گسترده‌تر و پیشرفته‌تر است.
ساختار چهارلایه‌ای گنبد طلایی
بر اساس اسناد ارائه‌شده به بیش از ۳۰۰۰ پیمانکار دفاعی در هانتسویل آلاباما، این سیستم شامل چهار لایه دفاعی است:
- یک لایه فضایی برای هشدار، ردیابی و هدف‌گیری موشک‌ها
- سه لایه زمینی شامل رهگیرهای موشکی، آرایه‌های راداری و احتمالا سامانه‌های لیزری
این معماری پیچیده قرار است تا سال ۲۰۲۸ تکمیل شود؛ ضرب‌الاجلی که توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، تعیین شده است.
هزینه و چالش‌های اجرایی
هزینه اجرای این پروژه ۱۷۵ میلیارد دلار برآورد شده است، اما طبق گزارش رویترز، هنوز جزئیات دقیق مربوط به تعداد پرتابگرها، ایستگاه‌های زمینی و رهگیرها مشخص نشده و ابهامات زیادی در معماری نهایی آن وجود دارد. تاکنون کنگره ۲۵ میلیارد دلار بودجه اولیه تصویب کرده و ۴۵.۳ میلیارد دلار دیگر نیز در درخواست بودجه ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۶ گنجانده شده است.
یکی از مقامات آمریکایی در این‌باره گفته است: «منابع مالی قابل‌توجهی اختصاص یافته، اما هنوز هدف مشخصی برای نحوه هزینه‌کرد آن وجود ندارد.»
میدان موشکی جدید و نقش شرکت‌های دفاعی
در طرح ارائه‌شده، ساخت یک میدان موشکی جدید در منطقه غرب میانه آمریکا برای استقرار نسل بعدی رهگیرها (NGI) در نظر گرفته شده است. این رهگیرها توسط شرکت لاکهید مارتین طراحی می‌شوند و بخشی از لایه بالایی دفاعی در کنار سامانه‌های THAAD و ایجیس خواهند بود.
شرکت‌های بزرگی مانند لاکهید، نورثروپ گرومن، بوئینگ و RTX در توسعه این سامانه مشارکت دارند. با این حال، نام اسپیس‌ایکس و پالانتیر که پیش‌تر در فهرست پیشنهاددهندگان بودند، در اسلایدهای اخیر دیده نمی‌شود.
اهداف فنی و عملیاتی گنبد طلایی
یکی از اهداف کلیدی این سیستم، رهگیری موشک‌ها در مرحله تقویت (Boost Phase) است؛ یعنی زمانی که موشک در حال صعود اولیه از جو زمین است. برای این منظور، استقرار رهگیرهای فضایی در دستور کار قرار دارد. با وجود ساخت وسایل بازگشت به جو، هنوز سامانه‌ای طراحی نشده که بتواند در حین ورود مجدد به جو، گرمای شدید را تحمل کرده و موشک دشمن را هدف قرار دهد.
لایه‌های پایانی دفاعی و قابلیت استقرار سریع
لایه‌های زیرین شامل رادارهای جدید و سامانه‌های موجود مانند پاتریوت خواهند بود. همچنین یک پرتابگر مشترک طراحی شده که بتواند انواع رهگیرهای فعلی و آینده را علیه تهدیدات مختلف به‌کار گیرد. این سامانه‌ها به‌صورت مدولار و قابل‌حمل طراحی می‌شوند تا وابستگی به پایگاه‌های ثابت کاهش یابد و امکان استقرار سریع در مناطق مختلف فراهم شود.
زمان‌بندی و مدیریت پروژه
طبق یادداشتی که توسط وزیر دفاع آمریکا، پیت هگست، امضا شده، ژنرال مایکل گوتلین از نیروی فضایی آمریکا به‌عنوان مسئول پروژه انتخاب شده است. او از تاریخ ۱۷ ژوئیه، ۳۰ روز برای تشکیل تیم، ۶۰ روز برای ارائه طراحی اولیه و ۱۲۰ روز برای ارائه طرح اجرایی کامل شامل جزئیات ماهواره‌ها و ایستگاه‌های زمینی فرصت دارد.
پنتاگون اعلام کرده که در حال جمع‌آوری اطلاعات از صنعت، دانشگاه‌ها، آزمایشگاه‌های ملی و سایر نهادهای دولتی برای پشتیبانی از این پروژه است، اما انتشار جزئیات بیشتر در این مرحله را «غیرمحتاطانه» دانسته است.
طرح گنبد طلایی، اگرچه بلندپروازانه و پرهزینه است، می‌تواند در صورت موفقیت، نقطه‌عطفی در توان دفاعی ایالات متحده در برابر تهدیدات موشکی بین‌قاره‌ای باشد.
فاطمه بخشایش، یکی از خبرنگاران پرتلاش و دغدغه‌مند در مجله خبری «کانون قم» است که با قلمی شیوا و مسئولانه، به پوشش اخبار و رویدادهای این شهر می‌پردازد. او با تعهد و دقت نظر، در تلاش است تا صدای مردم باشد و به انعکاس مشکلات و پیشرفت‌های جامعه کمک کند.