عمار یاسر؛ نماد بصیرت و پایداری در دفاع از حق و ولایت
در روزگاری که تشخیص حق از باطل گاه دشوار می‌شود و فتنه‌ها مرزهای حقیقت را مخدوش می‌سازند، بازخوانی زندگی شخصیت‌هایی چون عمار یاسر می‌تواند چراغ راهی برای هدایت فکری و معنوی جامعه باشد. محمد حائری شیرازی، پژوهشگر قرآن و حدیث و مدیر گروه علوم انسانی اسلامی پژوهشکده مصباح الهدی، در گفت‌وگویی با ایسنا، به تبیین جایگاه برجسته این صحابی بزرگ در تاریخ اسلام پرداخت.
عمار یاسر؛ صحابی ممتاز و یار راستین پیامبر (ص)
عمار یاسر از نخستین مسلمانان و از اصحاب خاص پیامبر اسلام (ص) بود که با ایمان راسخ و وفاداری بی‌نظیر، جایگاهی ویژه در تاریخ صدر اسلام یافت. پیامبر اکرم (ص) درباره او فرمودند: «عمار با حق است و حق با عمار»؛ جمله‌ای که نه‌تنها بیانگر شخصیت اوست، بلکه به‌عنوان معیاری برای تشخیص حق در دوران فتنه‌ها شناخته می‌شود.
در منابع معتبر آمده است که پیامبر درباره او گفتند: «از فرق تا قدمِ عمار، ایمان نفوذ کرده است»؛ عبارتی که نشان‌دهنده پیوند کامل و درونی او با حقیقت اسلام است. عمار نه‌تنها همراه پیامبر بود، بلکه در بزنگاه‌های حساس، مدافع بی‌چون‌وچرای دین و ولایت محسوب می‌شد.
مدافع سرسخت ولایت امیرالمؤمنین علی (ع)
پس از رحلت پیامبر (ص)، عمار یاسر از نخستین کسانی بود که با صراحت از حقانیت امیرالمؤمنین علی (ع) دفاع کرد. در ماجرای سقیفه، او با شجاعت در برابر جریان خلافت ایستاد و در طول زندگی‌اش همواره در مسیر تبیین جایگاه ولایت گام برداشت.
اوج وفاداری او در جنگ صفین نمایان شد؛ جایی که با وجود سن بالا، در خط مقدم سپاه علی (ع) جنگید و در نهایت به دست سپاه معاویه به شهادت رسید. این واقعه، تحقق حدیث پیامبر بود و شهادت عمار به‌عنوان نشانه‌ای روشن از باطل بودن جبهه معاویه، نقش مهمی در بیداری افکار عمومی ایفا کرد.
خانواده‌ای مقاوم در برابر شکنجه و ظلم
عمار یاسر فرزند یاسر و سمیه، نخستین شهیدان اسلام بود. این خانواده از نخستین مسلمانان بودند که در راه ایمان، شکنجه‌های سختی را تحمل کردند. سمیه با ضربه نیزه ابوجهل و یاسر زیر شکنجه جان باختند. عمار نیز سال‌ها در چنین شرایطی زیست، اما هرگز از ایمان خود دست نکشید.
در یکی از سخت‌ترین لحظات، عمار به‌ناچار تقیه کرد و به ظاهر خواسته مشرکان را پذیرفت. این اقدام موجب سوءتفاهم شد، اما پیامبر اکرم (ص) با تأکید بر ایمان قلبی او، از عمار دفاع کردند. در همین راستا، آیه‌ای از قرآن در حمایت از مؤمنانی که در شرایط اضطرار تقیه می‌کنند، نازل شد و نام عمار به‌عنوان مصداق آن آیه در تاریخ ثبت شد.
الگویی برای بصیرت در دوران فتنه
در زمانه‌ای که مرزهای حقیقت گاه در هم آمیخته و تشخیص راه درست دشوار شده است، عمار یاسر الگویی زنده برای بصیرت، ایستادگی و وفاداری به حق است. او نه‌تنها در گفتار، بلکه با عمل و جان خود از حقیقت دفاع کرد.
عمار یادآور این حقیقت است که ایمان تنها در شعار خلاصه نمی‌شود، بلکه نیازمند صبر، تصمیم‌گیری‌های دشوار و ایستادگی در برابر فشارهاست. زنده نگه‌داشتن یاد او، می‌تواند نسل امروز را در مسیر شناخت حق و مقاومت در برابر باطل یاری کند.
فاطمه بخشایش، یکی از خبرنگاران پرتلاش و دغدغه‌مند در مجله خبری «کانون قم» است که با قلمی شیوا و مسئولانه، به پوشش اخبار و رویدادهای این شهر می‌پردازد. او با تعهد و دقت نظر، در تلاش است تا صدای مردم باشد و به انعکاس مشکلات و پیشرفت‌های جامعه کمک کند.