کتاب «ابنیه سنتی قم» رونمایی شد

گزارشی از رونمایی کتاب ارزشمند «خانه‌های قاجاری قم: گنجینه‌ای در معرض فراموشی»

در مراسمی باشکوه در تیمچه بزرگ بازار قم، کتاب «ابنیه سنتی قم؛ دفتر اول: خانه‌های دوره قاجار» اثر علی‌اکبر غلامی تابش رونمایی شد. این رویداد با حضور مسئولان شهری، اساتید دانشگاه، دانشجویان رشته معماری، و جمعی از دوستداران میراث فرهنگی برگزار گردید. کتاب حاضر، گامی ارزشمند در جهت ثبت و معرفی معماری اصیل و کم‌نظیر خانه‌های قاجاری قم به شمار می‌رود.

غلامی تابش در این مراسم، ضمن تشریح محتوای کتاب، به مقایسه معماری این خانه‌ها با نمونه‌های مشابه در کاشان و یزد پرداخت و بر اهمیت شناخت و حفظ این میراث گران‌بها تأکید کرد. وی از بی‌مهری‌های گذشته به این گنجینه معماری ابراز تأسف نموده و تصریح کرد که این اثر پس از دو سال تحقیق و پژوهش و از سال ۱۳۹۷ آغاز شده و حاصل تلاش مستمر وی برای ثبت و معرفی این آثار ارزشمند است. وی همچنین از آماده شدن دفاتر بعدی این مجموعه برای چاپ خبر داد.

نگرانی از تخریب بناهای تاریخی قم

سخنرانان دیگر این مراسم به چالش‌های پیش روی حفظ این بناهای تاریخی پرداختند. یکی از اساتید دانشگاه قم ضمن اشاره به مظلومیت خانه‌های تاریخی قم و بی‌توجهی به ارزش هویتی آن‌ها، به صدور مجوزهای غیرقانونی آپارتمان‌سازی در بافت تاریخی شهر انتقاد کرد و خواستار توجه بیشتر به طرح تفصیلی و جلوگیری از تخریب این میراث ارزشمند شد. وی با یادآوری تهدیداتی که در گذشته، از جمله عبور خط مترو، متوجه بافت تاریخی قم بود، بر اهمیت حفظ این آثار تأکید کرد.

مدیرعامل سازمان بهسازی و نوسازی اطراف حرم حضرت معصومه(س) نیز از اقدامات انجام شده در راستای احیای محورهای فرهنگی تاریخی شهر خبر داد و به توسعه ۶ کیلومتر از این محورها در ۱۷ محله تاریخی اشاره کرد. با این حال، وی به تخریب بخشی از بافت تاریخی به دلیل توسعه معابر و پروژه‌های عمرانی نیز اذعان نموده و بر ضرورت معرفی ظرفیت‌های فرهنگی قم برای جذب گردشگران تأکید کرد.

اهمیت مستندنگاری و پژوهش در معماری قم

استاد دانشگاه شهید بهشتی، با ستایش انتشار این کتاب به عنوان اولین اثر تخصصی در زمینه معماری خانه‌های تاریخی قم، بر اهمیت مستندنگاری بناهای تاریخی برای درک بهتر معماری ایران تأکید کرد. وی به ویژگی‌های منحصر به فرد خانه‌های قاجاری قم مانند فضاهای نیمه‌باز و زیرزمین‌های بلند اشاره نمود و بر ضرورت انجام پژوهش‌های بیشتر در این زمینه تأکید کرد. وی ضمن ابراز نگرانی از مهجور ماندن معماری قم، این کتاب را فرصتی مغتنم برای شناخت عمیق‌تر این معماری ارزشمند دانست.

در پایان مراسم، از مرمتگران، عکاسان و طراحان برتر که در مسابقه‌های مرتبط با بناهای تاریخی قم شرکت کرده بودند، تقدیر و تشکر شد.

مجله خبری کانون خبری قم